SENSİZ
OLMAZ!.. (diş
yoksulluğunda, gömülü bir köpek dişi)
(Okuma Kılavuzu: Bu
ortodonti makalesi, fonda sürekli “Hiçbir Şey’den Aşk
Yapmak” –
Making Love Out Of
Nothing At All / Air Supply çalarken yazılmıştır)
** ** **
İnsanların elindekiler,
gönüldekileri gerçekleştirmeye yeterli olmayabilir.
Ama bütçen, iznin çerçevesindeki en
keyifli tatili yapabilmek, mevcut malzeme ile
yapılabilecek en lezzetli yemeği pişirmek, birlikte
olduğun saniyeleri en doyasıya değerlendirmek insan
emeğinin ve gönlünün ürünüdür.
Meslek hayatında da bu geçerlidir.
En zor şartlar altındaki bir davada en olumlu sonucun
çıkmasını sağlamak, doğumsal ya da edinsel bir
hastalığın izin verdiği şartlarda keyifle spor
yapabilmek,
3 metrekarelik bir hayatı çiçek
bahçesine dönüştürebilmek hep niyet işidir.
Ortodontistlere: “Al; bu dişleri
düzelt!...” diye her zaman birbirinden sağlıklı,
eksiksiz, hafif çapraşık dişler gelmez.
Bazen ağızda kalıtımsal olarak
eksik ya da fazla dişler olabilir. İskeletsel
problemler, sistemik hastalıklar, fonksiyonel
bozukluklar da olabilir. Bazı SÜT dişleri uzun yıllar
sonra bile düşememişken, kemiğin derinliklerinde - çoktan
çıkmış olması gereken ama gömülü kalmış dişler de
bulunabilir.
Aşağıda sunduğum olgu, ortodontiye
ilgi duyan, gerek diş hekimliği fakültesi - gerek sonsuz
bilgi üniversitesi öğrencileri için okyanusta bir
damladır.
Eldeki ideal olmayan malzemeye
göre, çoklu diş eksikliklerinde en az restorasyonu
hedefleyen bir tedavi planlamasıdır. Bir bakıma, şarkı
sözlerindeki: “ne zaman rüya görülür biliyorum”un
uygulamasıdır.
BAZI DİŞLER YOOK; E, N’APACAĞIZ
ŞİMDİ???
“Ama bazı dişler var...” olmalıdır
bunun yanıtı. O dişlerden birisi gömülü ise cerrahi bir
çekim düşünmeden önce: “Sensiz Olmaz!...” ilk tercih
olmalıdır. Gömülün bir dişin *çıkartılabilme garantisi*
olmasa da; gömülü dişin ortodontik tedavi ile canlı ve
sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesi amaçlanmalıdır.
Zaten her konuda “Başarılı
olabilmek” için, önce “Başarılı olacağına inanmak”
gerekir.
NE VAR, NE YOK?
Elimizde:
* 2 yan kesici diş doğumsal olarak
hiç oluşmamış; YOK!
* Sağ üst köpek dişi damakta yatay
pozisyonda gömülü, diş diziliminde YOK!
* Sağ üst SÜT köpek ve SÜT yan
keser dişlerinin kökü erimiş, sallanıyorlar; BUGÜN VAR –
YARIN YOK!
* Sol üst köpek dişi yerinde değil;
sol üst yan kesici dişin komşusu olarak VAR!
* Sol üst SÜT köpek dişi, kökünü
sol üst köpek dişi eritmediği için HALA VAR!
Mevcut tabloda, kaçınılmaz implant
işlemlerini minimum seviyede tutabilmek önemlidir.
Kurallarına göre yapılmış bir
implant çok değerlidir; ancak sağlıklı bir diş kökü,
dünyanın en pahalı implantından daha değerlidir.
Bu yüzden 3 implant yerine en fazla
2 implant hedeflenmelidir Titanyum yerine vücudun kendi
dokusu tercih edilmeli, gömülü diş ortodontik bir
denizaltı gibi, uzak adresinden yerine yüzdürülmelidir.
PEKİ, O DENİZALTININ DÜMENİ NASIL
KULLANILACAK?
Hayatta hiçbir yolun; hatta
“doğru”nun bile tek yolunun olmadığı gibi, bu işlemin de
tek yolu olmayacaktır.
Uygulanacak mekanik, her tedavide
parmak izi gibidir;
“o hastaya, o dişe, o andaki o
pozisyona” özgü olabilir.
Bazen çok derinlerdeki bir dişin
“önüne ya da arkasına; mine yüzeyinde neresi bulunursa
oraya braket yapıştırılabilir.
Diş yüzeye yaklaştıktan sonra yeni
bir braket, daha uygun yeni pozisyonda yapıştırılabilir.
Hatta bazen arzulanan kuvvet vektörleri için aynı dişte
farklı tutunma noktaları oluşturabilmek amacıyla birden
fazla braket yapıştırmak da gerekebilir.
Yıllar ayrıca öğretmiştir ki:
“Dimyat`a pirince giderken evdeki
bulgurdan olmak” deyimi de,
“Eldeki bir kuş daldaki iki kuştan
daha değerlidir” deyimi de, ortodontik tedavilerde
geçerlidir.
Bu olguda, gömülü dişin çekimini
düşünmeden; estetiğin daha tatminkar olabilmesi
açısından alternatif bir planlama da yapılabilir:
* Sağ üst gömülü köpek dişi, tam
ait olduğu bölgeye sürdürülebilir.
* Sol üst SÜT köpek dişinin
çekilip, sol üst köpek dişi geriye alınabilir ve eksik
olan yan keserlerin yerine iki adet implant yapılabilir.
Ama gömülü dişin orijinal yatık
açısı, bu büyüklükte bir torku kaldıramayabilir –
bir anda hem daldakinden, hem
eldekinden, hem de ağacın kökünden olunabilir.
ORTODONTİ; NEREYE KADAR?
İşte tam buraya – yani damağın
derinliklerindeki köpek dişini, eksik yan kesici dişin
yerine getirinceye ağzı minimum restoratif ve protetik
işlemler için hazır hale getirinceye kadar.
Zaten yerinde olabilecek bir dişi,
hemen gözden çıkartırsak, diğer dişler bize gönül koyar.
Sıra diş hekimliğinin diğer güzel
sanat erbaplarında;
bizden bu kadar...
dr. yalçın ergir ortodonti uzmanı
http://www.ergir.com
** ** **
son ortodonti makaleleri
kapsamlı pekiştirme tedavisi
bilgileri:
http://www.ergir.com/2016/Ortodontide_Pekistirme_Dedikleri.htm
diş çekiminden kaçınmak:
http://www.ergir.com/olgu.htm
diş bakımının %50’si diş ipi:
http://www.ergir.com/2016/disi_ipten_almak.htm
20 yaş dişleri neden
çekilmemelidir:
http://www.ergir.com/2014/muvekkilim_20_yas_disi.htm
TÜM ORTODONTİ MAKALELERİ:
http://www.ergir.com/ortodonti.htm
** ** **
|