Bir sınıfın öğretmeni, aynı dersi, aynı şekilde anlatsa bile; her öğrencinin öğrendiği aynı değildir -

yaşamdaki trilyon bilgi kaynağının öğrettiklerinin; herkesin süzgecinden aynı geçmeyişi gibi.

20 yaş dişleri ile ilgili bilgi okyanusuna, 40 yılın öğrettiklerini kendi artıma tesislerimden geçirerek katmak istiyorum -

ulaştığı limanlarda; yıllar sonra faydası olabilmesi umuduyla

ve “son söz”ü, en başa alarak başladığım satırlarla:

SON SÖZ: **makaledeki bilgiler; “HER durum” için değildir** -

sonunda çıkabilecek, ya da çıkmış ve öndeki dişin arkasını çürütmeyecek pozisyonda olan 20 yaş dişleri içindir…**

** ** **

MÜVEKKİLİM 20 YAŞ DİŞİ SUÇSUZDUR…

Sayın Hakim;

“ön dişleri iterek eğrilteceği” savıyla çekilmesi talep edilen müvekkilim 20 yaş dişi Mine İnci suçsuzdur!

Kendisi tam yatık pozisyonda olmayıp, gerek ağız içi, gerek radyografik görüntülerden de anlaşılacağı üzere “dik” pozisyondadır.  *Zaten konumuz: önündeki dişin köküne zarar vermekte olan, hiç yeri olmadığı için süremeyen - kistik oluşumlara, sürekli yumuşak doku enfeksiyonlarına ortam oluşturacak 20 yaş dişleri değildir.*

Doğrudur; düzgün bir diş diziliminin en arkasında çıkarken yeterince yer bulamadığında ön dişlere baskı oluşturacaktır. Ama takdir edersiniz ki bu olgudaki yetersizlik “1-2 milimetreyi” geçmemektedir.

Bu kadar bir yer darlığının oluşturacağı baskıyı önlemenin yolu da güzelim, sapasağlam dişi çekmek olmamalıdır. Bu kadar az bir yer ihtiyacında 20 yaş dişinin önünden tıraşlama yapılmalıdır.

TIRAŞLAMA, DİŞİN MİNESİNE ZARARLIDIR…

Ancak;

mine sınırları içerisinde (yani mineyi yok etmeden) tıraşlanmış bir diş, çöp tenekesindeki tam mine kalınlığındaki pırıl pırıl dişten iyidir.

Minesi inceltilmiş bir dişin çürüğe yatkınlığı, inceltilmemiş bir dişten daha fazladır (zaten olması şart olan ağız bakımı ve doğru beslenme ile çürüme ortamına izin verilmeyecektir).

Ancak;

“zararlardan zarar beğenilecekse”, çürümeye yatkınlığı arttırmak da,

boynundan tutup söküp atmaktan daha öncelikli bir tercihtir.

En kötü ihtimalle, muntazam bakıma rağmen, genetik faktörlerin de rolüyle, yıllar sonra karşımıza çıkacak bir çürüme, kuralarına uygun bir dolgu ile dişin ağızda kalabilip - işlevini sürdürebilmesini sağlayacaktır.

Dolgulu bir diş de, doldurulmaya aday hale getirilmiş bir diş de, *yani vücudun kendi dokusu* –

en doku uyumlu implantlardan, en hassas fabrikalardan çıkmış titanyum alaşımlardan daha değerlidir.

Daha da ileriye gidecek olursak, berbat bir ağız bakımı ve zamanında dişhekimi kontrolünden geçmeyerek kanal tedavilik hale gelen bir diş bile, kurallarından ödün verilmeden yapılacak bir kanal tedavisi ile sağlıklı bir şekilde yerinde kalabilecektir.

TAMAM; ÇOK AĞRITIYORSA DA…

20 yaş civarında süren bir diş, 20 yaş civarında kaşla göz arasında birden sinirine kadar kolay kolay çürümez.

Evet; pozisyon, konum, darlık ve şahsın özeni itibariyle o bölgede diş bakım şartlarından ödün verilmiş olabilir - ama karşımıza bu sırada ağrı olarak çıkacak tablo genellikle “yumuşak doku enfeksiyonu”dur.

Diş sürerken ya da bir kısmı çıkabilmişken kapüşon denilebilecek büyük bir dişeti cebi kuşatmasındadır ve bu cep uzun bir tırnak gibi çok kolay birikim toplama alanıdır. Bu birikim yetersiz bakım ve uzaklaştırılamama ile enfekte hale gelebilir ve berbat bir ağrı oluşturabilir. Bu durumda cebin bir hekim tarafından mekanik kürtajı & çok gerekiyorsa minimum ilaç kullanımı ile sağlam diş ağızda kalmalıdır.

Bu tablo yeniden ortaya çıkabilecektir; ısrarla bölgenin lokal temizliğine yoğunlaşıp ısrarla bu dişin sürme sürecinde oluşabilecek problemleri asgariye indirmek tercih edilmelidir.

Sadece ön dişlere baskı uygulayarak, bu sancılı süreçlerle “sonunda çıkabilecek” ise; baskıyı kaldırmak için önlem bütün dişi çekip atmak değil - daha az zararla “mine sınırları dahilinde” çapı azaltmaktır.

20 YAŞ DİŞLERİ BANKADAKİ DİŞTİR…

Bu dişler, yaşlılığınızda kara gün dostu olacaktır.

“Eğri bile çıkmış olsa, diş diştir.”

Bir şekilde önündeki diş(ler) kaybedilirse, aslan gibi bir protez desteği olabilecek - yapay destek arayışlarından kurtaracaktır.

Bir değirmen taşı gibi öğütme fonksiyonuna katılması paha biçilmezdir.

Çok gençken çekilen bir dişin kemik yüksekliği, uzun yıllar sonra gerekebilecek bir protetik uygulamada daha azalmış bir destek olacaktır.

BİR ORTODONTİ UZMANI GÖZÜYLE SON SÖZ:

Bir ortodontist, çok düzgün bir diş diziliminin savunucusudur elbet.

Ama kanımca, tüm tedbirlere ve tercihlere rağmen,

yine de ön dişlerde oluşabilecek *hafif* bir eğrilme potansiyeli -

*sağlıkla* hizmet edecek 20 yaş dişlerinin çekilip atılmasından daha iyidir.

Gereğini (& gerekmeyeni) arz ve talep ederim…

Saygı (& hep sevgilerimle)

Dr. Yalçın Ergir   -  Ortodonti Öğrencisi

40. yılda / daha başında…

Ortodontik Bilgilendirme Makaleleri:

https://www.ergir.com/ortodonti.htm

TÜM ORTODONTİ MAKALELERİ:

https://www.ergir.com/ortodonti.htm

adresindedir